Skale modeli kolejek i samochodów

Skala w modelarstwie określa stosunek pomniejszenia wymiarów modelu do oryginalnego obiektu, zapisywany zwykle w postaci podziałki lub ułamka (np. 1:87, 1/87).

Wymiary modeli kolejowych są podawane przez producentów w systemie metrycznym. Najczęściej podaje się długość całkowitą w mm lub cm. W przypadku modeli wagonów i lokomotyw długość mierzona jest po buforach. Informacje o długości modelu można znaleźć również na stronach internetowych poszczególnych producentów.

W modelarstwie kolejowym skale dodatkowo są oznaczane skrótami literowymi. Tuż przy literze czasami podaje się również skalę liczbową. Poniżej wymieniono skale od największej do najmniejszej biorąc pod uwagę wymiary modelu oraz szerokość torów, która również jest skalowana.

Skala 2 lub G 1:22,5 (tzw. kolejki ogrodowe, szerokość torów 64 mm).

Skala 1 1:32 (szerokość torów 45 mm).

Skala 0 ("zero") 1:45 lub 1:43,5 (szerokość torów 32 mm).

Skala S 1:64 (szerokość torów 22,5 mm).

Skala 00 1:76 (szerokość torów 16,5 mm, tak jak w przypadku skali H0). Obecnie modele kolejowe tej skali nie są powszechne przez pojawienie się modeli kolejowych w bardziej rozpowszechnionej skali H0 1:87. Modele w skali 00 nadal są produkowane przez firmę Hornby.

Skala H0 1:87 (rozstaw szyn 16,5 mm - w rzeczywistości 1435 mm). Lista modeli w tej skali na stronie sklepu modelarskiego.

Skala H0m 1:87 (szerokość torów 12 mm, ta sama szerokość torów dla kolejki TT 1:120).

Skala H0e 1:87 (szerokość torów 9 mm, tzw. kolejka wąskotorowa lub wąskotorówki).

Skala H0i (szerokość torów 6,5 mm).

Skala TT 1:120 (szerokość torów 12 mm). Z ofertą modeli zapoznasz się na tej stronie.

Skala N 1:160 (szerokość torów 9 mm). Modele kolejowe w skali N tu.

Skala Z 1:220 (szerokość torów 6,5 mm).

Skala ZZ 1:300 (szerokość torów 4,8 mm).

Skala T 1:480 (szerokość torów 2,9 mm). Jest to obecnie najmniejsza skala w modelarstwie kolejowym. Pierwsze modele stworzył japoński producent Eishindo. Zaprezentowane zostały w 2007 roku.

Najbardziej rozpoznawalne skale kolejek miniaturowych to H0 i TT. W tych skalach produkowane są również modele samochodów, czołgów, pojazdów militaryjnych, budownictwo, figurki oraz inne dodatki - tak, by można było je dopasować do modeli pociągów i zbudować dioramę lub makietę.

Pierwsze modele kolejowe wykonane w skali H0 były zaprezentowane na Targach Lipskich w 1935 roku przez niemieckie firmy modelarskie Trix oraz Märklin. Do 1950 roku modele te były oznaczane jako skala 00 (później w Wielkiej Brytanii oznaczano w ten sposób skalę 1:76). 

Pochodne skale H0 1:87 to:

• H0m o szerokości toru 12 mm,
• H0e o szerokości toru 9 mm,
• H0i o szerokości toru 6,5 mm.

Są to odpowiedniki kolejek wąskotorowych (rzeczywiste szerokości torów odpowiednio 1000 mm, 750 mm i 600 mm).

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

W przypadku modeli samochodów najczęściej podaje się tylko skalę liczbową. Jednak dla niektórych skal można również stosować oznaczenie literami: np. model samochodu w skali 1:87 może zawierać w nazwie lub na opakowaniu H0 1:87 / H0 (1:87) / 1/87 (H0). Zazwyczaj nie podaje się wymiarów w cm lub mm, co czasami może wprowadzać w błąd szczególnie w przypadku modeli samochodów osobowych.

Ale skoro znana jest skala oraz marka samochodu zawsze możemy obliczyć jak mały lub duży jest model.

Jeżeli długość samochodu wynosi 5 m (500 cm) jak w przypadku np. Volkswagen Passat to długość modelu w skali 1:87 to 5,7 cm (500 / 87 = 5,74 cm).

Przybliżona wielkość modeli samochodów wzorowanych na pojazdach o długości 4 m (np. VW Polo):

• 1:6 = 66 cm
• 1:10 = 40 cm
• 1:12 = 33 cm
• 1:16 = 25 cm
• 1:18 = 22 cm
• 1:24 = 16,6 cm
• 1:32 = 12,5 cm
• 1:43 = 9,3 cm
• 1:50 = 8 cm
• 1:64 = 6,25 cm
• 1:72 = 5,5 cm
• 1:76 = 5,2 cm
• 1:87 = 4,6 cm
• 1:120 = 3,3 cm